Η Εταιρεία Κεφαλληνιακών Ιστορικών Ερευνών (που τιμήθηκε στις 29 Δεκεμβρίου του έτους 2009 με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για το ερευνητικό και εκδοτικό έργο της) ιδρύθηκε το 1975 με πρόταση του Καθηγητή Γεωργίου Νικ. Μοσχοπούλου και με την ευρύτερη πρωτοβουλία ολιγάριθμης ομάδας πνευματικών ανθρώπων της Κεφαλονιάς (Μαρίνος Κοσμετάτος, Αντιπρόεδρος τότε του Κοργιαλενείου Διοικητικού Συμβουλίου, Γεράσιμος Η. Πεντόγαλος, γιατρός χειρουργός και στη συνέχεια πανεπιστημιακός καθηγητής, και άλλοι).
Στις πρώτες εκλογές (Σεπτέμβριος 1975) αναδείχθηκε το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο: Μαρίνος Κοσμετάτος, Πρόεδρος, Γεράσιμος Πεντόγαλος, Αντιπρόεδρος, Γεώργιος Ν. Μοσχόπουλος, Γεν. Γραμματέας, Θεοδώρα Μαρκάτου , Ταμίας, έφοροι Αγγελο-Διονύσης Δεμπόνος, Νικόλαος Μαραγκάκης, Παναγιώτης Καραβιώτης.
Κύριοι στόχοι της Εταιρείας που είχαν τεθεί τότε με βάση τις πολιτισμικές ανάγκες του τόπου ήταν:
1.- Γενικά η προαγωγή της ιστορικής έρευνας στο Ιστορικό Αρχείο του νησιού και σε αρχειακές συλλογές εντός και εκτός Κεφαλονιάς.
2.- Αποπεράτωση της ταξινομήσεως και αρχειοθετήσεως του αρχειακού υλικού του Ιστορικού Αρχείου (που βρισκόταν τότε σε 350 σάκους και κιβώτια).
3.- Έκδοση επιστημονικού (Ιστορικού, Λαογραφικού, Φιλολογικού) περιοδικού.
4.- Οργάνωση συνεργείων εθελοντών ερευνητών για την ταξινόμηση και καταγραφή του αρχειακού υλικού του Αρχείου.
5.- Αγορά ειδικών φακέλων και ραφιών για την αρχειοθέτηση του αρχειακού υλικού του Αρχείου.
6.- Ενίσχυση οικονομική και ενθάρρυνση νέων του νησιού προς την έρευνα.
7.- Οργάνωση επιστημονικών συνεδρίων και διαλέξεων με επτανησιακό περιεχόμενο.
Οι στόχοι, τώρα, έχουν διευρυνθεί και η εντόπιση του ανέκδοτου αρχειακού υλικού, η μελέτη του και η δημοσίευσή του αφορά γενικότερα τα Επτάνησα και το Έθνος ευρύτερα.
Η ως τώρα δράση της Εταιρείας έχει ξεπεράσει τους στόχους της καθώς σε όλο το διάστημα της λειτουργίας της έχει αναπτύξει πλούσια δραστηριότητα με ποικίλες εκδόσεις, διοργάνωση επιστημονικών συνεδρίων διεθνούς εμβέλειας και την ενεργό συμμετοχή της στην πολιτιστική ζωή της Κεφαλονιάς.
